การออกแบบปรับปรุงภูมิทัศน์ลานวัดแก่นเหล็ก จังหวัดเพชรบุรี

ชุมชนวัดแก่นเหล็ก เป็นชุมชนเก่าแก่ที่ตั้งอยู่ใจกลางย่านเมืองเก่าเพชรบุรี ติดกับวัดมหาธาตุวรวิหารและชุมชนคลองกระแชง เป็นชุมชนที่มีลักษณะเป็นเวิ้งขนาดใหญ่ ที่มีทางเข้าออกของชุมชนถึง ๓ เส้นทาง มีโบสถ์วัดแก่นเหล็กตั้งอยู่ใจกลางชุมชน ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชนทุกเพศทุยวัย ที่สำคัญชุมชนวัดแก่นเหล็กเป็นชุมชนที่มีความเป็น บวร หรือ บ้าน วัด โรงเรียน ได้อย่างชัดเจน นั่นคือ มีทั้งวัด โรงเรียน และชุมชนอยู่ในพื้นที่ใกล้กัน ได้แก่ วัดแก่นเหล็ก วัดพลับพลาชัย และโรงเรียนเทศบาล ๑ วัดแก่นเหล็ก ด้วยลักษณะพื้นที่กายภาพที่ถูกโอบล้อมด้วยวัด โรงเรียน และบ้านเรือน ทำให้มุมมองและทัศนียภาพภายในชุมชนมีความสวยงามของพระปรางค์ห้ายอดของวัดมหาธาตุวรวิหาร และทัศนียภาพของพระนครคีรี (เขาวัง)

ชุมชนวัดแก่นเหล็กเป็นชุมชนที่มีศิลปวัฒนธรรมที่มีคุณค่าอยู่มากมายในอดีต เช่น ละครชาตรี ดนตรีปี่พาทย์ การทำหัวโขน มวยไทย การเลี้ยงไก่ชนและการเตี้ย ซึ่งทำให้ในชุมชนวัดแก่นเหล็กในอดีตมีชื่อเสียงเป็นอย่างมาก แต่ในปัจจุบันคนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่ต่างออกไปหางานทำตามพื้นที่อื่น ๆ จึงแทบไม่เหลือผู้ที่สืบสานศิลปวัฒนธรรมในชุมชน เหลือแต่เพียงผู้สืบทอดล้วนแล้วเป็นผู้สูงอายุ ทำให้มรดกทางวัฒนธรรมของชุมชนค่อย ๆเลือนหายไปตามกาลเวลา เหลือแต่เพียงร่องรอยประวัติศาสตร์

ปี ๒๕๖๓ สถาบันอาศรมศิลป์ได้ดำเนินงานในพื้นที่ชุมชนวัดแก่นเหล็ก ร่วมกับคนในชุมชน วัด โรงเรียน กลุ่มวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวชุมชนเมืองเพ็ชร์ และเทศบาลเมืองเพชรบุรี ในการพัฒนาพื้นที่สุขภาวะภายในชุมชนให้เกิดเป็นรูปธรรม โดยเกิดพื้นที่สตรีทอาร์ตของชุมชนบริเวณทางเข้าชุมชนถึง ๓ เส้นทาง ที่เล่าเรื่องวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม สถาปัตยกรรม สัตว์เลี้ยง และอัตลักษณ์ของชุมชน เพื่อเปรียบเสมือนเป็นแกลลอรีที่เล่าเรื่องภายในชุมชนแก่ผู้มาเยือนก่อนเข้าสู่พื้นที่ด้านในชุมชน และทำให้เกิดพื้นที่คนเดิน ทำให้ชุมชนมีความสวยงามน่าอยู่มากขึ้น และสร้างความเชื่อมโยงของพื้นที่วัฒนธรรมจากชุมชนคลองกระแชงมายังชุมชนวัดแก่นเหล็ก เกิดแหล่งท่องเที่ยวของชุมชนจากความร่วมมือร่วมใจของคนในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม

นอกจากนี้ สถาบันอาศรมศิลป์ยังได้ออกแบบปรับปรุงพื้นที่และภูมิทัศน์โดยรอบโบสถ์วัดแก่นเหล็ก และพื้นที่บริเวณหน้าโรงเรียนเทศบาล ๑ วัดแก่นเหล็ก ให้เป็นพื้นที่สำหรับคนทุกเพศทุกวัย และเป็นพื้นที่ที่ชุมชน วัด และโรงเรียนสามารถใช้ทำกิจกรรมร่วมกันได้ และทำให้ชุมชนวัดแก่นเหล็กเป็นชุมชน บวร ที่สมบูรณ์อย่างแท้จริง